Beleidsmatige samenvatting
Samen bouwen op Nissewaard
Wonen, werken en leven in Nissewaard is fijn en dat moet zo blijven. Met onze aanpak – doen wat we zeggen, en zeggen wat we doen – investeren we nu en in de toekomst om Nissewaard verder vooruit te brengen naar een aantrekkelijke, vitale, toekomstbestendige woon- en werkgemeente in 2040. Onze inwoners en ondernemers kunnen op ons bouwen en met ons samenwerken. Dat doen we transparant én met een duidelijke koers, zodat inwoners en ondernemers weten wat zij van ons kunnen verwachten. In 2040 zijn we een aantrekkelijke, vitale, toekomstbestendige woon- en werkgemeente. Dat doen we door verder te bouwen op die solide basis die de afgelopen jaren met inwoners, ondernemers, verenigingen en organisaties is gelegd.
Het jaar 2023 was een periode van aanpassing, groei en uitdagingen te midden van een voortdurend veranderend maatschappelijk en economisch landschap. In lijn met onze langetermijnvisie op duurzaamheid hebben we in 2023 verdere stappen gezet om onze gemeente groener en veerkrachtiger te maken. Investeringen in duurzame energie en afvalbeheer hebben bijgedragen aan het creëren van een leefbare omgeving voor huidige en toekomstige generaties. Het jaar 2023 markeerde ook vooruitgang op het gebied van infrastructuurontwikkeling en stadsvernieuwing. Belangrijke projecten, zoals wegverbeteringen, renovatie van openbare ruimten, het aanbod van sport- en beweegvoorzieningen in de buitenruimten, de ontwikkeling van nieuwe woningen en de vervangingsopgave van onderwijshuisvesting hebben bijgedragen aan de verbetering van de levenskwaliteit en de aantrekkelijkheid van onze gemeente. Helaas was daarbij een stevige aanpak van ondermijning en excessief geweld ook nodig. Het vormgeven van het sociaal domein blijft aandacht vragen om te blijven voldoen aan de wettelijke verplichtingen en om de risico's beheersbaar te houden.
De opvang van asielzoekers en Oekraïners, evenals de huisvesting van statushouders, blijft een urgente kwestie waar onze gemeente mee geconfronteerd wordt. De toestroom van mensen die op zoek zijn naar veiligheid en een betere toekomst, gecombineerd met de aanhoudende crisis in Oekraïne, benadrukt de noodzaak hiervan.
Alle uitdagingen komen samen met aangekondigde bezuinigingen vanuit het Rijk, wat een significante impact zal hebben op ons vermogen om adequate ondersteuning te bieden.
Het wordt steeds een grotere uitdaging om de begroting en jaarrekening sluitend te krijgen, zeker ook gezien de tekorten bij GRJR op het gebied van jeugd. Het vinden van een evenwicht tussen de verschillende belangen, het waarborgen van de sociale cohesie binnen onze gemeenschap en het handhaven van financiële stabiliteit, is een complexe opgave die onze volledige aandacht vereist. Het is geen vanzelfsprekendheid meer om in de toekomst de jaarrekening positief af te sluiten.
Bestuur en dienstverlening
Verkiezingen provincie, waterschap en Tweede Kamer
In 2023 waren oorspronkelijk twee verkiezingen gepland, namelijk de provinciale staten- en de waterschapsverkiezingen. Dit vroeg met name in het eerste kwartaal veel voorbereiding. Daarbij werd de Wet nieuwe procedure vaststelling verkiezingsuitslagen (NPVV) voor het eerst uitgevoerd. Bij de vaststelling van de uitslag brengt dit op onderdelen een fundamentele wijziging van de procedure met zich mee, vergelijkbaar met de werkwijze bij de centrale stemopneming. Op 7 juli is het kabinet gevallen waardoor er op 22 november een extra verkiezing georganiseerd moest worden. Dit had tot gevolg dat er vanaf eind augustus tot en met half november veel werk hiervoor verzet moest worden. Bij de vaststelling van de uitslag van deze verkiezing is wederom gebruik gemaakt van de nieuwe procedure vaststelling verkiezingsuitslagen.
Dienstverlening
Wij bieden onze inwoners moderne, snelle en klantvriendelijke dienstverlening. Door te monitoren wat onze inwoners willen, kunnen we onze dienstverlening verder verbeteren en vernieuwen. We bieden onze dienstverlening zoveel mogelijk digitaal aan, maar persoonlijk contact blijft uiteraard mogelijk. We zetten in op de volgende pijlers:
- Inwoners kunnen meer zaken digitaal met de gemeente regelen.
- De kwaliteit van onze dienstverlening is hoog en afgestemd op de behoeften van onze inwoners.
- Producten worden snel geleverd.
In 2023 zijn de voorbereidingen voor een nieuw Content Management Systeem voor de nieuwe gemeentelijke website in 2024 afgerond. Er is een start gemaakt met de inventarisatie van digitale processen die moeten voldoen aan de Wet Modernisering Elektronisch Bestuurlijk Verkeer, die per 1 juli 2024 ingaat. De voorbereidingen voor de Omgevingswet zijn in 2023 afgrond, zodat de inrichting van de dienstverlening in 2024 voldoet aan de Omgevingswet. Daarnaast zijn nieuwe applicaties in gebruik genomen, zijn er E-formulieren op de website omgezet naar het zaaksysteem Djuma en zijn de formuleren beter toegankelijk en begrijpelijk gemaakt. Daarnaast is er een plan van aanpak ontwikkeld om de gemeentelijke website(s) toegankelijker te maken.
Servicenormen
Vragen worden zoveel mogelijk in het eerste contact afgehandeld. In 2023 hebben we de volgende servicenormen gemeten:
- 71,3 % van de telefonie terugbelverzoeken is binnen twee werkdagen gebeurd.
- 86,7 % van de mensen met een balieafspraak, is binnen 10 minuten na het tijdstip van de afspraak geholpen.
- 94 % van de vragen die de gemeente via social media ontvangt werden binnen 4 uur beantwoord.
Aantrekkelijk werkgeverschap en strategisch personeelsbeleid
In het coalitieakkoord staat dat we graag een aantrekkelijke werkgever met een goede werksfeer, moderne werkplek en goede ICT-voorzieningen zijn. In 2023 is daarvoor het koersdocument Aantrekkelijk Werkgeverschap vastgesteld en is een start gemaakt met een vertaling van deze visie naar opgaven in een strategisch personeelsbeleid. Zo is een talentschouw gestart om inzicht te krijgen in de kwantiteit en kwaliteit van het huidige personeelsbestand, is er nieuwe een webpagina ‘WerkenbijNissewaard’ ontwikkeld en is er meer aandacht voor leren en ontwikkelen. Ook is ingezet op de preventie van verzuim. In 2023 is het tweejaarlijkse medewerkers onderzoek gehouden. Het hybride werken wordt door de meeste medewerkers in het vernieuwde stadhuis als prettig ervaren en om het hybride werken nog meer te ondersteunen zijn middelen aangeschaft om het hybride vergaderen te vereenvoudigen.
Regionale samenwerking
Opgaven overstijgen steeds vaker de gemeentegrenzen. We zien dit op het gebied van klimaatadaptatie, de inrichting van het landschap, de zorg, energietransitie en stedelijke problematiek. Samenwerken met andere gemeenten, de provincie en het Rijk is dan ook een voorwaarde om deze opgaven aan te pakken. Leidend in de samenwerkingen die we aangaan, zijn gedeelde opgaven en belangen. Ons doel is om door de kracht van regionale samenwerking lokaal meerwaarde te creëren en de brede welvaart in gemeenten en de regio te versterken. Voor 2023 heeft dit voor het samenwerkingsverband metropoolregio Den Haag-Rotterdam (MRDH) bijvoorbeeld geresulteerd in een financiële bijdrage voor het beter benutten van het bedrijventerrein Halfweg-Molenwatering, een onderzoek naar Mbo techniekonderwijs in Nissewaard en het herstellen van twee vaste spitslijnen, buslijnen 81 en 85 in Spijkenisse. In het kader van de regionale samenwerking Zuid-Hollandse Delta is een bijdrage ontvangen voor het versterken van de Organisatiegraad Ondernemend Voorne-Putten in het kader van een programmalijn Onderwijs & Arbeidsmarkt en de verkenning van de opschaling van een Techniekcampus Voorne-Putten in het
kader van de programmalijn Onderwijs & Arbeidsmarkt. De New Town Alliantie (Almere, Capelle aan den IJssel, Helmond, Lelystad, Nieuwegein, Nissewaard, Purmerend en Zoetermeer) is in samenwerking met het ministerie van Binnenlandse Zaken & Koninkrijksrelaties een onderzoek gestart naar de opgaven en kansen van deze steden.
Schoon, heel en veilig
Vervangingsopgave
De openbare ruimte is het visitekaartje van Nissewaard. Ze vormt de publieke verblijfs- en ontmoetingsplek, bepaalt de leef- en woonomgeving en draagt bij aan de algemene gezondheid en sociale veiligheid. Wij vinden het belangrijk om hierin te blijven investeren. Dit vraagt om een integrale beheeraanpak en vertaalt zich de komende jaren in grote reconstructies in wijken.
In 2023 is er gewerkt aan ruim vijftien grootschalige onderhoudsprojecten waaronder het groot onderhoud aan het asfalt van de Heemraadlaan en Hekelingseweg, de reconstructie van de Sportlaan in Schiekamp en de buurt Ottersveen in Waterland. Er zijn op basis van het uitvoeringsplan beheer openbare ruimte onder andere acht speelplekken gerenoveerd en er is begonnen aan de uitvoering van de vervanging van ruim vijftig bruggen. Daarnaast heeft er een grootschalige vervanging plaatsgevonden van de openbare verlichting in de wijken Vriesland, Kreken, Gildenwijk en Geervliet. Ook is verdergegaan met het vervangen van beschoeiingen in beheer van de gemeente langs particuliere terreinen. Vooraf zijn participatietrajecten doorlopen met direct omwonenden en bij het renoveren van de speelplekken zijn ook de kinderen betrokken die gebruik maken van de speelplekken.
De huidige omstandigheden in de markt zorgen er wel voor dat toegekende budgetten en investeringskredieten onder druk komen te staan. Bij het vervangen en uitvoeren van groot onderhoud worden maatregelen in het kader van klimaatadaptatie, energietransitie en circulaire economie standaard toegepast. Denk hierbij aan meer waterbergingscapaciteit, meer bomen en biodiversiteit, het aanbrengen van LED-verlichting in de openbare ruimte en het hergebruik van grond en bagger.
Geo-informatie voor het ruimtelijk domein
Om onze buitenruimte goed te beheren en in te richten hebben we de juiste en actuele geo-informatie nodig. Geo-data, Basisregistraties, beheermanagementsystemen en GIS zijn een belangrijk onderdeel van de informatievoorziening van de gemeente. De rol en het belang van Geo-data zal in de toekomst alleen maar toenemen zoals de aansluiting op het Digitaal Stelsel Omgevingswet, Digital Twin, 3D modulering, de samenhangende objectregistratie, het data gestuurd werken en het online samenwerken met overheden, inwoners en private partijen. De technologische ontwikkelingen gaan snel en het is periodiek nodig om te bepalen of en hoe een nieuwe toepassing van toegevoegde waarde is voor de gemeente. Het op eenduidige wijze inwinnen, beschikbaar stellen en ontsluiten van data, zowel voor intern als extern gebruik, is hierbij cruciaal. In 2023 is gestart met het werken aan een Geo-data visie en strategie voor het ruimtelijk domein. Hierin wordt beschreven hoe, wat, wanneer en waarmee wij de Geo-data taken en voorzieningen willen gaan opzetten en inrichten.
Kwaliteitsimpuls in de De Akkers, De Hoek en Waterland
Goed wonen in leefbare wijken vraagt om het slim combineren van sociale maatregelen en fysieke ingrepen. Wonen, zorg, welzijn, veiligheid en de fysieke leefomgeving zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met slimme combinaties tussen het fysieke en het sociale domein maken we wijken leefbaar, wordt sociale cohesie bevorderd en worden zorg- en hulpvragen voorkomen. De wijken De Akkers, Waterland en De Hoek krijgen op dit vlak een kwaliteitsimpuls. In 2023 zijn wijkatlassen opgesteld, waarin aandacht is besteed aan verschillende vraagstukken op het gebied van ontmoeting, zorg, beheer, veiligheid en verkeer. Samen met de woningcorporatie De Leeuw van Putten zijn in 2023 bewonersavonden georganiseerd en zijn op basis hiervan acties uitgezet voor een betere leefbare omgeving. In 2024 krijgt dit en vervolg.
Accommodaties en parkeren
In 2023 is een start gemaakt met het uitvoeringsprogramma Accommodaties. Deze vloeit voort uit
de vastgestelde Vastgoedstrategie. In 2023 is invulling gegeven aan de landelijk vastgestelde ambitie om met betrekking tot de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed vanaf 2030 55 % CO2 reductie gerealiseerd te hebben om vervolgens in 2050 een CO2-uitstoot te hebben van 0%. In 2023 is gemonitord of de tot nu toe genomen maatregelen het gewenst effect hebben gehad. In totaal zijn er tot eind 2023 uiteindelijk negentien panden verduurzaamd. De genomen maatregelen lopen uiteen van zonnepanelen, LED-verlichting, warmtepompen en zonnecollectoren. Het elektra verbruik is over de vergeleken periode van 2019 (voor Corona) met 343.023 (-51%) kWh en respectievelijk het gasverbruik 10.657 (-7%) m3 gedaald. De kosten zijn voor elektra met € 152.825 (-62%) en voor gas met € 39.030 (-14%) gedaald. De CO2-uitstoot is met 149.472 kg verminderd. Dit komt ongeveer overeen met de opgenomen CO2 van 6.000 bomen.
Een belangrijke stap in de verdere verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed is dat de verduurzamingsmaatregelen gecombineerd worden met het meerjaren onderhoudsplan, waardoor verduurzaming én planmatig onderhoud integraal worden opgepakt. In 2023 is hier nadere uitvoering aangegeven.
Met de verkoop van gemeentelijke panden hebben een aantal belangrijke mutaties op de vastgoedportefeuille plaatsgevonden.
Tot slot is het “Gastvrij parkeren” een belangrijk thema uit het coalitieakkoord. Eén van de maatregelen die hier een bijdrage aan levert is het in 2023 geïmplementeerde kenteken parkeren voor de parkeergarages.
Openbare Orde & Veiligheid
In maart 2023 heeft de gemeenteraad het Integraal Veiligheidsplan 2023-2026 vastgesteld. Dit vormt voor de komende vier jaar de kaders waarbinnen het veiligheidsbeleid wordt vormgegeven. Met het integraal veiligheidsplan zijn ook de nieuwe uitvoeringsplannen opgesteld. Dit is tijdens een thema-avond met de raadsleden gedeeld.
In samenwerking met het sociaal domein heeft de aanpak van overlastgevende jeugd/jongeren meer vorm gekregen. Thema’s zoals preventie, repressie en nazorg zijn opgenomen in het uitvoeringsplan. Ook op het vlak van Zorg & Veiligheid is een start gemaakt processen op elkaar af te stemmen. Voor het tegengaan van wapenbezit heeft de Driehoek wederom besloten het preventief fouilleren met een jaar te verlengen.
In de aanpak van ondermijning heeft de burgemeester ongeveer twintig panden bestuurlijk gesloten, waaronder ook een omvangrijk drugslab. Het excessief geweld heeft de gemeente ook eind van 2023 geraakt. Hierop zijn (preventieve) bestuurlijke maatregelen getroffen. Medio juni 2023 is het cameratoezicht rond het metrostation Heemraadlaan opgeleverd. Met de beelden van deze camera’s zijn daders gepakt n.a.v. een beroving.
De veiligheidsregio heeft aangegeven de begroting niet sluitend te krijgen. Door gestegen personeelslasten, grondstof- en brandstofprijzen is een tekort ontstaan. Het Algemeen Bestuur heeft besloten het negatieve resultaat op basis van nacalculatie bij de gemeenten in rekening te brengen. Deze aanvullende bijdrage wordt in 2024 verwacht.
Duurzaam ontwikkelen en wonen
Duurzaamheid
De opgave Duurzaamheid is volop in ontwikkeling, niet alleen op internationaal, landelijk en regionaal niveau, maar zeker ook op lokaal niveau. In lijn met het landelijk Klimaatakkoord, het nationale Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie, het landelijk kader Circulariteit en ons lokale programmaplan Duurzaamheid 2023-2024 is het onze ambitie om in 2050 energieneutraal, aardgasvrij, circulair, klimaatbestendig en waterrobuust te zijn. Vanuit het rijk ontvangen we sinds 2023 middelen om de taken uit te voeren vanuit het Klimaatakkoord, dit geeft de gemeente meer mogelijkheden om de ambitie van het lokale programmaplan dichterbij te brengen.
Samen met inwoners, mede-overheden en ondernemers zetten we ons in om de ambitie, de doelen en inspanningen te realiseren. Wij werken aan het opwekken van duurzame energie op daken van inwoners en bedrijven en het waterbassin van Evides. De ontwikkeling van het windpark Brielse Maasdijk bevindt zich in de vergunningsfase. In november heeft de gemeenteraad niet ingestemd met de Voorlopige Verklaring van Geen Bedenkingen (VVGB). Deze procedure krijgt in 2024 een vervolg. In wijken De Hoek en Vogelenzang-Zuid/Akkers-Centrum is gewerkt aan een wijkwarmteplan om deze wijken ‘aardgasvrij-ready’ te maken in de periode tot 2030. Voor de dorpskernen Geervliet, Heenvliet en Abbenbroek is gestart met het werken aan een wijkwarmteplan.
Er zijn diverse activiteiten opgezet of ondersteund die bijdragen aan het verminderen, beter scheiden of hoogwaardiger verwerken van huishoudelijk afval. Het gemeentelijke inkoopproces is meer lokaal en duurzaam geworden en er is een traject gestart om meer circulair te gaan bouwen. Er is uitvoering gegeven aan het actieplan groene tuinen waarbij aansluiting is gezocht bij evenementen. Het jaarplan 2024 voor het Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie is samen op Voorne-Putten opgesteld met acties die de partijen met elkaar gaan uitvoeren.
Omgevingswet
In 2023 is de datum bekend geworden waarop de Omgevingswet in werking treedt, namelijk 1 januari 2024. Het Programma Omgevingswet heeft zich in 2023 gericht op de lijst met minimale acties. Deze is randvoorwaardelijk voor de implementatie. De echte verandering, de transitie van het fysiek domein moet vanaf 2024 plaatsvinden. Om de baten die de Omgevingswet beoogt echt te gaan incasseren, moet een volgende stap gezet worden die aansluit bij de gewenste verandering; betere, integrale regelgeving, minder regels, meer ruimte voor goede initiatieven, snellere besluitvorming en meer betrokkenheid van de samenleving. Deze verandering krijgt verder vorm in de staande (lijn)organisatie van Nissewaard.
In de decembercirculaire heeft het Rijk middelen ter beschikking gesteld voor de transitiekosten die de gemeenten gemaakt hebben voor de invoering van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging bouw. Vanuit het Rijk volgt nog een stelselevaluatie, waarbij de daadwerkelijk gemaakte kosten in beeld worden gebracht. Voor 2024 en 2025 ontvangen gemeenten ook nog een uitkering voor de transitiekosten.
Bereikbaarheid
Om prettig te kunnen wonen, werken, ondernemen en recreëren, is een goede bereikbaarheid van groot belang. Maar Nissewaard ligt ook op een eiland en dat geeft ons regelmatig (nieuwe) uitdagingen. Daarom zijn we bereid te investeren in bereikbaarheidsmaatregelen.
Samen met partijen geven we uitvoering aan een regionaal maatregelpakket, voeren we regie en participeren we samen met andere partijen om de bereikbaarheid te verbeteren.
Naast de externe ontsluiting van Nissewaard zijn er ook lokale opgaven waar wij ons op blijven richten, zoals verkeersveiligheid, fietsgebruik en openbaar vervoer.
Met aanstaande renovaties van bruggen en tunnels hebben we bij wegbeheerders aangedrongen op maatregelen. We hebben bijzondere aandacht gevraagd voor de bereikbaarheid van de hulpdiensten en voor goede communicatie.
De werkzaamheden aan het regionale openbaar vervoer knooppunt (metrobusstation Spijkenisse Centrum) zijn gestart (onder andere realiseren van 14 integraal toegankelijke bushaltes). De Spijkhopper is geëvalueerd, wat heeft geleid tot het introduceren van vaste spitslijnen op werkdagen naast de Spijkhopper. De nachtmetro is gecontinueerd.
Vanuit regulier onderhoud is de weginrichting geactualiseerd met aandacht voor kwalitatieve fietsvoorzieningen (onder andere rood asfalt) en verkeersveilige weginrichting (onder andere 30 km-gebieden, schoolomgevingen en gebiedsontsluitingswegen).
Ontwikkeling kleine kernen
Het ontwikkelperspectief Vitale Kernen is vastgesteld in 2021. Aan de hand van het ontwikkelperspectief wordt getoetst of een nieuw ruimtelijk initiatief wenselijk is en bijdraagt aan de vitaliteit van de kernen.
Ondernemen en ontspannen
Ontwikkelingen centrum en bedrijventerreinen
Het hart van Spijkenisse maken we meer kloppend. Met de vastgoedeigenaren en het BIZ (bedrijveninvesteringszone) zijn afspraken in het Koersdocument vastgelegd hoe het centrum ruimtelijk en functioneel verder te verbeteren. In 2023 is voor twee deelprojecten uit het koersdocument succesvol subsidie aangevraagd bij de rijksregeling Impulsaanpak Winkelgebieden. Aan de projecten 'hoog-laagverbinding' en de 'doorsteek Havenplein-Kopspijker' werd in totaal € 1,8 mln. toegekend. Ook is er een gevelfonds opgericht voor de Voorstraat. De projecten dragen bij aan het inrichten van het centrum van Spijkenisse als 'stadhuiskamer' en het 'rondje dorp' met daarbij kernwaarden als gezelligheid, herkenbaarheid en veiligheid, die willen we versterken in een compacter centrum.
We zetten in op het met ondernemers versterken van de economische structuur en het economische profiel en op het efficiënter ruimtegebruik op onze bedrijventerreinen. Voor het traject 'Beter benutten bedrijventerrein Halfweg-Molenwatering' is een aanjager aangesteld, waarvoor bij de MRDH een bijdrage (€ 106.500) is aangevraagd en verkregen. Samen met ondernemers en vastgoedeigenaren verkennen we daar de mogelijkheden voor efficiënt(er) ruimtegebruik.
We ontwikkelden een ondernemersloket, met een goede digitale toegang via een vernieuwde websitepagina met makkelijk vindbare informatie en persoonlijke afhandeling van ondernemerszaken.
Recreatie
Het Bernissegebied is een recreatiegebied met natuurwaarden, waarbij actievere recreatie en evenementen mogelijk zijn. Uiteraard in balans met de rust- en natuurbeleving van het gebied. In samenwerking met diverse partijen hebben we ingezet op deze ontwikkelkansen van het Bernissegebied en het meer bekend en beleefbaar maken hiervan. Na een aanbestedingstraject is een nieuwe ondernemer gevonden voor de locatie Oud-Hoenderhoek. En het Bernissefestival is weer succesvol georganiseerd. Stichting Fluisterboot werkt aan een project om Simonshaven beter bereikbaar te maken via het water voor de fluisterboot. Dit doen zij in samenwerking met het recreatieschap. Het recreatieschap heeft een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de sport- en beweegmogelijkheden van de recreatiegebieden, waaronder het Bernissegebied en de Uitwaayer. Hiermee hebben we handvatten gekregen om de recreatieve functies te versterken.
We hebben samen met het recreatieschap gewerkt aan de nadere uitwerking van kansen voor meer bos, zowel voor het Bernissegebied als voor de Uitwaayer. Ook werken we samen met de gemeenten in de Zuid-Hollandse Delta om de natuur- en recreatieve waarden rondom het Haringvliet te versterken. Inmiddels zijn er elf watertappunten gerealiseerd langs wandel- en of fietsroutes. Ook zijn de voorbereidingen getroffen om meer steigers aan te leggen in het in het Bernissegebied.
We hebben daarnaast samen met de gebruikers de ambities en ontwikkelkansen van de mountainbikeroute in kaart gebracht.
Sport
Sporten is goed voor je. Bewegen maakt ons fit, zorgt voor een goede conditie en vermindert het risico op gezondheidsproblemen. Door te sporten zitten we lekker in ons vel, zijn we weerbaarder, zelfverzekerder en voelen we ons fysiek en mentaal sterker. Sporten brengt ons bij elkaar, leert ons samenwerken en stimuleert ons voor elkaar te zorgen. Sport is daarmee niet alleen goed voor het individu, maar ook voor een sterke en gezonde samenleving.
We hebben ons ingezet om de algemene sportdeelname te verhogen. Het versterken van het aanbod van sport- en beweegvoorzieningen in de buitenruimte draagt hieraan bij. Net als de inzet van groepen die (nog) niet meekomen in het reguliere sport- en beweegaanbod en het ondersteunen van sportieve maatschappelijke initiatieven. Vitale verenigingen zijn aantrekkelijk voor sporters, we ondersteunen de verengingen hier waar mogelijk. Voldoende en kwalitatief goede sportfaciliteiten dragen bij aan het sportplezier.
Kunst en cultuur
Kunst en cultuur zijn van belang vanwege de bijdrage aan het leefklimaat in de kernen en de wijken en vanwege de kansen op ontwikkeling en ontplooiing voor inwoners door middel van cultuureducatie en –participatie. We hebben gewerkt aan de verdere invulling van ambities uit de cultuurnota middels het voortzetten van de ondersteuning van culturele organisaties en initiatieven. Met bibliotheek De Boekenberg, Theater de Stoep en het Centrum voor de Kunsten beschikt Nissewaard over moderne, aantrekkelijke en toegankelijke culturele instellingen, zeker met de uitbreiding van het CvdK met oefenruimtes waarvoor de planvorming in 2023 is afgerond.
Leren, participeren en ondersteunen
Toekomstbestendig Sociaal Domein
Iedereen, jong en oud, kan meedoen en wie dit niet kan, ook niet met ondersteuning uit de omgeving, helpen we daarmee. Die hulp is laagdrempelig en dicht bij huis. Tegelijkertijd willen we de ondersteuning ook betaalbaar houden: goede lokale hulp die binnen begroting kan worden uitgevoerd. Het goed vormgeven van het sociaal domein is ingewikkeld. We staan voor vele uitdagingen als: vergrijzing, problematiek onder de jeugd, gebrek aan arbeidskrachten in de hulpverlening en wijzigingen in het rijksbeleid. Het voldoen aan de wettelijke verplichtingen enerzijds en anderzijds het sociaal domein betaalbaar te houden, wordt steeds ingewikkelder en zal naar de toekomst wellicht niet altijd mogelijk zijn. In februari 2023 is in de raad zowel het beleidskader sociaal domein vastgesteld, als de Ontwikkelagenda. Het beleidskader biedt het richtinggevende kompas voor de ontwikkeling en handelwijze in het sociaal domein. De Ontwikkelagenda stelt doelen voor het sociaal domein (deel 1) en inspanningen om deze doelen te bereiken (deel 2). Hiermee is er een sociaal domein brede basis voor het omgaan met de toenemende spanning tussen uitvoeren van wettelijke taken en beperkt beschikbare financiële middelen. Een belangrijk deel van de inspanningen is inmiddels gerealiseerd. De mate van doelrealisatie en de voortgang van de inspanningen wordt in het jaarlijkse bestuursverslag opgenomen. Hiertoe is het bestuursverslag in 2023 aangepast, mede op basis van input van een vertegenwoordiging van de raad. Enkele voorbeelden van gerealiseerde inspanningen in 2023 zijn een sociale kaart en de integrale Ingang (Thuis in Nissewaard), inzet van businesscases ten behoeve van uitstroom uit de bijstand, enkele financiële besparingsopdrachten, doorontwikkeling van leerlijnen voor arbeidsontwikkeling, nieuwe inkoop van onderdelen in de Wmo en Jeugdwet en diverse aanpassingen aan het armoedebeleid waaronder in het coalitieakkoord genoemde onderdelen.
Samenleving
Een sterke samenleving bestaat uit gezonde verenigingen, uit sociale netwerken, uit actieve inwoners die zich voor andere inwoners inzetten en uit professionele organisaties die dit alles versterken en faciliteren. Er vinden veel activiteiten plaats die bijdragen aan het welbevinden, de vitaliteit en de ontwikkeling van inwoners. Problemen worden zoveel mogelijk in gezamenlijkheid en in de eigen leefwereld opgelost. En (kwetsbare) inwoners kunnen rekenen op ondersteuning bij moeilijkheden die voor hen niet op eigen kracht op te lossen zijn. Het is een inclusieve samenleving, waarin iedereen een volwaardige plek heeft en naar vermogen kan meedoen, zonder onderscheid te maken tussen mensen. Een samenleving waarin leefbaarheid een groot goed is en waar iedereen naar vermogen aan bijdraagt.
Het versterken van de samenleving staat niet op zichzelf maar heeft veel raakvlakken met andere thema’s binnen het sociaal domein en dat zien we op verschillende manieren terug in deelbeleid. Ook dragen andere domeinen, zoals bijvoorbeeld veiligheid of het ruimtelijk domein bij aan het bevorderen van een sterkere samenleving of hebben er -omgekeerd- profijt van.
We zetten ons in op de volgende thema’s: faciliteren ontmoeting, ondersteunen vrijwilligers(organisaties), bevorderen van een gezonde (fysieke, mentale en sociale) leefstijl, versterken van het eigen oplossend vermogen waaronder het stimuleren van inzet van het sociale netwerk van inwoners, bevorderen van sociale inclusie (bijv. voor mensen met dementie of kinderen met een beperking), samenwerking tussen formele en informele organisaties, een sociale kaart en het voorbereiden van een communicatiecampagne.
Wmo
In 2023 zijn we gestart met een onderzoek naar het triageproces voor Wmo maatwerkvoorzieningen, zodat de inwoner die de hulp het hardst nodig heeft snel bediend wordt.
Voor een betere kwaliteit van dienstverlening hebben we in 2023 de verordeningen Wmo en Jeugd aangepast, zodat het kunnen handhaven en toezicht houden beter wordt gefaciliteerd. Het inkoopproces van hulpmiddelen, het uitgevoerde kostprijsonderzoek en het monitoren van het gebruik- en de effectiviteit van de geboden ondersteuning hebben hier ook aan bijgedragen.
Er is onderzocht op welke wijze we activiteiten in het kader van ontmoeting, participatie en dagbesteding beter op elkaar kunnen laten aansluiten en toegankelijker kunnen maken. In 2024 wordt uitvoering aan de onderzoeksresultaten gegeven. Daarnaast hebben we ingezet op het verder sluitend krijgen van de keten rondom verward gedrag, waarbij het inrichten van het meldpunt niet acute zorg zich in een afrondende fase bevindt.
De Woonzorgvisie 2023 – 2040 is in december 2023 vastgesteld. In 2024 ligt samen met de woningcorporaties, welzijnsorganisaties en de zorgaanbieders de focus op het ontwikkelen van een uitvoeringsagenda wonen met zorg voor kwetsbare doelgroepen en ouderen. In 2023 is het plan Beschermd thuis in Nissewaard vastgesteld waar de focus ligt op het behouden van een thuis voor de Nissewaardse inwoners en anderzijds op het vinden van een nieuwe (tijdelijke) woonplek. In 2023 zijn we in samenwerking met de woningcorporaties en zorgaanbieders met een aantal acties gestart.
Huiselijk geweld en kindermishandeling
Gemeente Nissewaard is centrumgemeente voor Vrouwenopvang en Huiselijk Geweld voor de regio Zuid-Holland Zuid. De aanpak van huiselijk geweld vraagt een lange adem en het steeds toepassen van verbeterde inzichten in wat werkt. Richtinggevend voor het beleid was de Regiovisie Geweld hoort nergens thuis (2020-2023). In 2023 werkten we met de gemeenten in de regio ZHE, met de twee andere centrumgemeenten in de regio Rotterdam Rijnmond en met onze partners aan een nieuwe Regiovisie die in 2024 is ingegaan: Samen de cirkel doorbreken . In 2024 wordt gestart met de lokale invulling van de nieuwe regiovisie. In deze regiovisie wordt ook de samenhang met het Toekomstscenario Jeugd- en gezinsbescherming aangegeven. 2023 was het laatste jaar van het verbeterplan Geweld hoort nergens thuis . Er was blijvende aandacht voor de kwaliteit en expertise van de lokale teams, passende en duurzame hulpverlening en informatie voor potentiële slachtoffers om de drempel om hulp te vragen te verlagen. Na evaluatie van het verbeterplan in 2023 is er, in lijn met de nieuwe Regiovisie en het Toekomstscenario, het vervolgplan Geweld hoort nergens thuis (2024-2025) opgesteld. In dit vervolgplan staat wat er in de periode 2021-2023 uitgevoerd is, wat de gemeenten vervolgens lokaal borgen en wat we nog gezamenlijk en in samenhang met het Toekomstscenario Jeugd- en Gezinsbescherming willen oppakken in de jaren 2024 en 2025. Dit vervolgplan is afgestemd op de nieuwe regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling Rotterdam Rijnmond (2024-2027).
Doorontwikkeling beschermd wonen en maatschappelijke opvang
Op de Zuid Hollandse Eilanden werken de gemeenten samen om beschermd wonen en de maatschappelijke opvang vorm te geven en uit te voeren. Een beschermd thuis voor iedereen die dat nodig heeft, is de ambitie. Deze visie staat omschreven in het regionale beleidsplan ‘Een beschermd thuis op de Zuid Hollandse Eilanden’. De gemeente Nissewaard is vooralsnog de wettelijke centrumgemeente voor maatschappelijke opvang en beschermd wonen, maar dit gaat veranderen. In de komende jaren zijn er verschillende ontwikkelingen, zoals het aflopen van de samenwerkingsovereenkomst per 2025 en de verdere decentralisatie van middelen voor de centrumtaken, die het noodzakelijk maken om op de bestaande vormgeving van de intergemeentelijke samenwerking te reflecteren en deze verder te ontwikkelen. 2023 stond in het teken van het maken van principekeuzes over de reikwijdte van de toekomstige samenwerking, op basis waarvan de structuur en inhoudelijke agenda zijn vernieuwd om tot de gewenste resultaten te komen. De gemeenten hebben zich uitgesproken om zich ook in de toekomst te blijven richten op de doelgroep die (tijdelijk) 24/7 zorg en ondersteuning nodig heeft en lokaal verantwoordelijkheid te nemen voor inwoners die dit niet nodig hebben. Ook is overeenstemming bereikt over een incidentele en jaarlijkse uitkering aan elke regiogemeente om de lokale preventie en nazorg vorm te kunnen geven.
Jeugdzorg en de aansluiting zorg-onderwijs
Op VPG (Voorne-Putten Goeree Overflakkee) werken we gezamenlijk tussen gemeenten en met het onderwijs aan betere verbinding tussen jeugd en onderwijs. Focus lag op het verbeteren van dyslexiezorg, het verbeteren van preventieve zorgstructuur op scholen (schoolmaatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, intern begeleider etc.) en het inzetten van mogelijkheden van jeugdhulp op (speciaal) onderwijs. Dit laatste borgden we in 2023 met lokale inkoop van dagopvang die voorheen regionaal werd ingekocht.
In 2023 hebben we verdere invulling gegeven aan het in 2022 vastgestelde Onderwijskansenbeleid waaronder het VVE-beleid (voor- en vroegschoolse educatie) en LEA-samenwerkingsbeleid (lokaal Educatieve Agenda).
Regionaal werken we aan het vormgeven en uitvoeren van de gezamenlijke regio-agenda. Dit is de eerste vastgestelde regiovisie gecombineerd met de maatregelen uit de landelijke hervormingsagenda. Hierin hebben we prioriteit gegeven aan aansluiting jeugdzorg - onderwijs (regionaal), overgang zorg 18- en 18+ en bestaanszekerheid. Andere zaken zijn afhankelijk van de wetgever zoals bijvoorbeeld aanpassingen in de reikwijdte van de jeugdwet. In 2023 gaan voor de regionale gespecialiseerde jeugdhulp de nieuwe contracten in.
Onderwijs
We hebben onze wettelijke taken op het gebied van onder andere onderwijshuisvesting, leerplicht, kinderopvang, leerlingenvervoer, het tegengaan van voortijdig schoolverlaten en de koppeling tussen onderwijs en zorg voor jeugdigen uitgevoerd.
We hebben ingezet op het vergroten van het bereik van kwetsbare kinderen en de toeleiding naar de juiste zorg. De focus heeft hierbij gelegen op het vroeg signaleren en preventief werken. We hebben ingezet op gelijke kansen en een doorlopende leer- en ontwikkellijn voor elk kind door, onder andere, uitvoering te geven aan het Nationaal Programma Onderwijs.
We hebben inzet gepleegd op het bestrijden van onderwijsachterstanden en laaggeletterdheid.
Dit hebben we gedaan door in te zetten op professionalisering in de kinderopvang en het onderwijs waarbij aandacht is geweest voor werken met kinderen met taalachterstanden. Ouders zijn hierbij betrokken.
We hebben geïnvesteerd in een goede aansluiting tussen kinderopvang, onderwijs en zorg.
Het onderwijs begint al op de voorschool om gelijke kansen te kunnen bieden. Waar nodig is passende zorg en ondersteuning geboden. Een goede aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt vergroot de kans op het verkrijgen van passend werk, zodat leren loon. Er is inzet gepleegd om vroegtijdige schoolverlaters te voorkomen door de inzet van de doorstroomcoach.
Onderwijshuisvesting
Nissewaard staat voor een grote vervangingsopgave met betrekking tot de onderwijshuisvesting, vooral in het primair onderwijs. Niet alleen vanwege de ouderdom van de bestaande gebouwen, maar ook vanwege de toenemende ruimtevraag door groei van het aantal leerlingen. Hiervoor hebben we samen met de schoolbesturen een nieuw Integraal Huisvestingsplan opgesteld, met een financiële doorkijk naar de komende 20 jaar. Voor de komende vier jaar is extra budget beschikbaar gesteld om een goede start te kunnen maken met deze grote opgave.
Vanuit het programma Nissewaard naar 2040 zijn er plannen voor herinrichting van het gebied rondom de Heijwegenlaan in Spijkenisse. Onderdeel hiervan is de herhuisvesting van het voortgezet onderwijs. Dit is ook opgenomen in het Bestuurlijk Akkoord Voortgezet Onderwijs. In de loop van 2022 zijn de plannen (Definitief Ontwerp) van beide schoolgebouwen bekend. DO Penta is nog niet bekend. Eind 2023/begin 2024 is gestart met realisatie van schoolgebouwen voor primair onderwijs in de wijken De Elementen en Schenkel. De realisatie van de vervangende nieuwbouw voor twee basisscholen en kinderopvang in Sterrenkwartier is gestart in 2022 en opgeleverd in september 2023.
Armoedebeleid
We willen alle mensen laten meedoen in onze samenleving ongeacht het inkomen. Daarbij ligt de focus op preventie en vroegsignalering. We willen daarbij het bereik onder jongeren en volwassenen vergroten en zetten in op voorzieningen voor deze doelgroepen. We intensiveren onze aanpak op preventie van schulden en armoede, energiearmoede, kansenongelijkheid en het vergroten van het bereik van onze armoederegelingen. Hiervoor was een communicatiecampagne gestart en hebben we samengewerkt met scholen, wijkcentra, ouderenzorg, etc. Daarnaast werd de aflosperiode voor schuldregelingen verkort naar 18 maanden, werd de Energietoeslag 2023 uitgekeerd. Verder is het Kinderfietsenplan ingevoerd en hebben we de regeling sport, cultuur en educatie verruimd. Ook hielpen we de gedupeerde gezinnen en de doelgroep jongeren die in de problemen waren gekomen door de toeslagenaffaire.
Emancipatie
We vinden het belangrijk dat iedereen mee kan doen en dat een ieder gelijke kansen hiervoor heeft. Nissewaard werd voor de periode 2023 tot en met 2026 wederom een regenbooggemeente en zette zich in voor de verdere acceptatie van alle personen binnen de LHBTI+ community. In 2023 is er een begin gemaakt op de visie van lokale inclusie en lokale inclusie agenda waarin iedereen meetelt en fysiek, digitaal en sociaal mee kan doen in de samenleving.
Werk en inkomen
We hebben een hoge ambitie om mensen aan het werk te krijgen door onder andere in te zetten op ontwikkelingsvaardigheden, zoals taal en digitale vaardigheden. Wij vinden het belangrijk dat mensen voor hun eigen inkomen kunnen zorgen en hierbij ondersteunen wij indien noodzakelijk. We voeren hierbij de Participatiewet, Wet inburgering, Wet educatie en beroepsonderwijs en Wet taaleis uit.
We werken op het gebied van werkgeversdienstverlening regionaal samen met andere gemeenten, leerwerkbedrijven en het UWV in de arbeidsmarktregio Rijnmond. De arbeidsmarktregio heeft als doel om meer werkzoekenden (die een uitkering hebben of nodig hebben) aan het werk te helpen en te houden. Het jaar 2023 stond in het teken van verdere intensivering van de samenwerking. Er is daarvoor een plan opgesteld die jaarlijks geëvalueerd wordt en indien nodig bijgesteld. Wij hebben een groot deel van de werkgeversinstrumenten binnen de arbeidsmarktregio Rijnmond geharmoniseerd. Dit om meer duidelijkheid richting werkgevers te bieden en onderlinge concurrentie tussen gemeenten bij pogingen tot het realiseren van duurzame uitstroom te beperken.
Voor Social Return On Investment werd ingezet op een doorontwikkeling van het regionaal beleid en werd een aanzet gegeven om de werkwijze voor de regio waar mogelijk nog verder te harmoniseren.
We hebben meer instrumenten ingekocht voor mensen met een grote(re) afstand tot de arbeidsmarkt in verband met multiproblematiek of psychische problematiek.
Wij zagen een lichte stijging van het aantal inwoners met een uitkering. Dit ondanks dat wij goede cijfers hebben behaald in het kader van uitstroom. De toename van het aantal inwoners met een uitkering kwam vooral doordat we meer statushouders hebben gehuisvest, als gevolg van een verhoogde taakstelling . We hebben hierbij onze taakstelling voor statushouders bereikt.
Volksgezondheid
In 2023 werkten we aan plannen voor landelijke afspraken, zoals het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA). Deze afspraken draaien om het aanmoedigen van een gezonde levensstijl, bewustwording vergroten en ondersteuning bieden voor een positieve gezondheid. We doen dit door samen te werken met verschillende domeinen, verbindingen te zoeken en input te krijgen van lokale partners. Een van de onderwerpen van het Integraal Zorgakkoord is het organiseren van robuuste acute zorg. Ons doel is om de gemeente Nissewaard veilig te maken voor alle inwoners in geval van nood. In 2023 hebben we geïnvesteerd in meer AED's, waardoor het netwerk flink is uitgebreid. Bovendien zetten wij ons via het Integraal Zorgakkoord in voor goede acute zorg voor onze inwoners.