Openbaarheid (Woo)

Met ingang van 1 mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) ingegaan. De wet verving de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), waarin de regels voor passieve openbaarmaking al waren vastgelegd: het voldoen aan informatieverzoeken van burgers of organisaties. Nieuw is dat de Woo op termijn ook actieve openbaarmaking verplicht stelt.

Bij de aanpak van de implementatie van de Woo sluiten we aan bij de ambities zoals die in het coalitieakkoord 2022-2026 zijn vastgelegd:
“Transparantie en openbaarheid staan bij ons hoog in het vaandel. Een open overheid is essentieel voor het vertrouwen van de inwoners in de overheid. Dit vertrouwen staat onder druk door bijvoorbeeld een toeslagenaffaire bij de Belastingdienst.
Wij vinden het belangrijk dat onze inwoners weten dat ze op ons kunnen bouwen en vertrouwen. Daarom is bij ons al veel informatie openbaar en beschikbaar. Denk aan de openbare uitzending van raadsvergaderingen. En is er de mogelijkheid om van allerlei informatie kennis te nemen, bijvoorbeeld via onze website. Dit moet ook voldoende bekend zijn bij inwoners. Dus zorgen wij ervoor dat duidelijk is waar welke informatie te vinden is. We maken veel overheidsinformatie actief openbaar en we zorgen ervoor dat de informatiehuishouding op orde is. Dat betekent dat onze informatiehuishouding langdurig toegankelijk, vindbaar, juist, volledig en betrouwbaar is. Goede en beschikbare informatie zorgt voor duidelijkheid en draagt bij aan goede besluiten, van onszelf, maar ook van anderen, die afhankelijk zijn van onze informatie. Zo helpt bijvoorbeeld goede en makkelijk toegankelijke data over onze openbare ruimte inwoners en ondernemers, die een Omgevingsvergunning willen aanvragen.
Veel van het bovenstaande gaat nu ook geregeld worden door de Wet open overheid (Woo). Een mooie stap naar een (nog) transparantere overheid.”

Passieve openbaarmaking
Er is al jaren een landelijke trend dat zowel het aantal als de complexiteit van informatieverzoeken vanwege de Wob/Woo toeneemt. Ook in Nissewaard is dat het geval. In 2023 hebben we 54 Woo-verzoeken behandeld. In het proces waarin we Woo-verzoeken afhandelen hebben we in 2023 een aantal verbeteringen doorgevoerd. Hierdoor wordt kennis en ervaring met het afhandelen van Woo-verzoeken breder in de organisatie geborgd. Ook hebben we een softwareoplossing in gebruik genomen waarmee het lakken in documenten vanwege uitzonderinggronden van de Woo (zoals persoons- en bedrijfsgegevens) minder arbeidsintensief wordt.

Actieve openbaarmaking
Nissewaard pakt de voorbereiding op actieve openbaarmaking van de Woo-informatiecategorieën projectmatig aan. Per informatiecategorie wordt een beleid/protocol voor actieve openbaarmaking opgesteld. Van de eerste categorieën hebben we ultimo 2023 het beleid/protocol vastgesteld.
Deels maken we al openbaar via ons raadsinformatiesysteem Notubiz. Maar voor een groot deel van de informatiecategorieën zal straks een ander publicatieplatform nodig zijn. Bij ingang van de Woo werd erop gerekend dat daarvoor het landelijke platform voor openbaarmaking van overheidsinformatie (PLOOI) verplicht zou worden gesteld. In december 2022 werd bekend dat de minister van BZK stopte met de ontwikkeling van PLOOI. In het eerste kwartaal van 2023 werd vervolgens bekend dat bestuursorganen zelf een publicatieplatform moeten gaan realiseren als alternatief. Leveranciers bleken hier nog niet op voorbereid. In de loop van 2023 heeft Nissewaard een verkenning uitgevoerd naar de mogelijkheden en een traject opgestart voor een publicatievoorziening die goed aansluit bij de reeds gebruikte systemen. Naar verwachting zal begin 2024 een platform in gebruik genomen kunnen worden voor actieve openbaarmaking. In 2024 en 2025 zal per informatiecategorie een beleid/protocol voor actieve openbaarmaking worden opgesteld, waarbij we steeds nauw aansluiten bij de definities die hiervoor door landelijke werkgroepen worden opgesteld.